بهادر مالکی اصلا اهل مصاحبه نیست و سخت ترین کار برایش حرف زدن از خودش است ولی علاقه اش به ما و اجرای نمایش «بیست و یک» بهانه خوبی شد تا بعد از اجرا سراغش برویم
صداپیشه فامیل دور، نمایش «بیست و یک» و غمِ تنهایی
عبارات مهم : عروسک
به گزارش هفته نامه همشهری جوان ، بهادر مالکی اصلا اهل مصاحبه نیست و سخت ترین کار برایش حرف زدن از خودش است ولی علاقه اش به ما و اجرای نمایش «بیست و یک» بهانه خوبی شد تا بعد از اجرا سراغش برویم و راجع به شاخصه های کاری و شخصیتی اش صحبت کنیم. مالکی که مدرک کارشناسی ارشد نمایش عروسکی را از دانشکده هنرهای قشنگ گرفته هست، از سال 85 وارد تلویزیون شد و زیاد در حوزه نمایش های عروسکی فعال بود. مجموعه های «من و بابام و باباش»، «مخ آبادی ها» و از همه مهم تر صداپیشگی «فامیل دور» در مجموعه «کلاه قرمزی» از کارهای شاخص او در تلویزیون است.
با این که مالکی در فیلم ها و سریال هایی نظیر «کلاه قرمزی و فرزند ننه»، «طبقه حساس»، «ابله» و «امکان مینا» بازی کرده ولی جهت نمایش «بیست و یک» باز هم از عروسک کمک گرفته و ترکیبی از بازیگری و نمایش عروسکی را روی صحنه برده. بیست و یک داستان پدری تنها در میان دریاست که یک جوجه خروس در کنارش به دنیا می آید و ماجرای ازدواجش دستمایه نمایش می شود.
صداپیشه فامیل دور، نمایش «بیست و یک» و غمِ تنهایی
کار «بیست و یک» چطور شکل گرفت؟ ایده اولیه کار از کجا آمد؟
بهادر مالکی اصلا اهل مصاحبه نیست و سخت ترین کار برایش حرف زدن از خودش است ولی علاقه اش به ما و اجرای نمایش «بیست و یک» بهانه خوبی شد تا بعد از اجرا سراغش برویم
– این کار نخستین بار 10 سال پیش اجرا شد. شاکله مهم این نمایش آخر نامه عملی دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد من بود ولی طی این سال ها خیلی عوض کردن کرده و تفاوتش مثل سیر و سیر ترشی هست، آن قدر مانده ه جا افتاده.
فضای کار هم غریب است هم آشنا. من تصورم این بود که همه داستان در یک وان حمام اتفاق می افتد و مرد از سر تنهایی با اردک درون وانش بازی می کند.
– چقدر خوب است که این تصور در ذهن تان هست. ایده و امید من این است که زیاد تصویرهای این کار در ذهن مخاطب شکل بگیرد. تصاویری که در ذهن مخاطب شکل می گیرد، خستگی را از تنم بیرون می کند.
خودت جهت اجرای اولیه این نمایش چه ایده ای داشتی؟
صداپیشه فامیل دور، نمایش «بیست و یک» و غمِ تنهایی
– جهت من مهم بود که اجرای یک کار تک نفره را تجربه کنم که هنوز هم بعد از 10 سال در حال تجربه کردن هستم. می خواستم ببینم می توانم به تنهایی مخاطب را جذب کنم یا نه؟ به این فکر کردم که داستان چطور باشد؟ چه عروسک هایی باشند و … نیت اولیه ام این بود و بعدتر به این نتیجه رسیدم که در رابطه با تنهایی کار کنم. تنهایی غم همه آدم هاست.
خیلی کار مشکل است که یک نفر بخواهد به تنهایی صحنه گردانی کند، مخصوصا در کار عروسکی نیاز به هماهنگی بدن و بیان بالایی دارد.
– هماهنگی بدن من را هم که می بینید (می خندد)، کار مشکل است و نیاز به تمرین زیادی دارد و هماهنگی بدن با دیسک کمر و این شکم هم سخت ترش می کند.
بهادر مالکی اصلا اهل مصاحبه نیست و سخت ترین کار برایش حرف زدن از خودش است ولی علاقه اش به ما و اجرای نمایش «بیست و یک» بهانه خوبی شد تا بعد از اجرا سراغش برویم
حفظ لحظه و بزنگاه در تئاتر توصیه خیلی مهمی هست. مسلما در کار عروسکی تک پرسوناژ که لحظات طنازانه ای هم دارد، جهت پیدا کردن و حفظ این لحظه ها در تمام شب های اجرا چه کار می کنی؟
– من به «آنچه از دل بر آید لاجرم بر دل نشیند» معتقدم. اگر خودت در آن لحظه با علاقه و علاقه کار کنی، کسی که تماشایت می کند هم این حس را دریافت می کند. جمع کردن تمرکز قبل از ورود به صحنه کار مشکل است ولی تمام تلاش ام را می کنم که این اتفاق بیفتد.
صداپیشه فامیل دور، نمایش «بیست و یک» و غمِ تنهایی
شما از کجا بادمجان می خرید؟
صداپیشه فامیل دور، نمایش «بیست و یک» و غمِ تنهایی
در اجراهای مختلفی که از تو دیده ایم، به شدت مسلط هستی و هوش هیجانی بالایی داری که باعث می شود نبض مخاطب را در دست داشته باشی. این آمادگی ذهنی از کجا می آید؟
– لطف داری. به همه چیز بستگی دارد ولی عامل مهمی که وجود دارد این است که من به خاطره ام خیلی اعتماد دارم. هنگامی که چیزی یادم می رود در لحظه ناراحت می شوم که یادم نمی آید ولی بعدتر فکر می کنم که حتما مهم نبوده که یادم نمانده. در عین حال من با دیدن چیزها، به یاد چیزهای متفاوت می افتم و مدام بهشان فکر می کنم و اجازه می دهم ذهنم هر جایی دلش می خواهد برود. این اتفاق خیلی برایم لذت بخش است.
در ابتدای نمایش این حس به من دست داد که از آن کارهای تکراری است که باید یک ساعت به بازیگر خیره شویم و آخر سر هم با بی حوصلگی سالن را ترک کنیم ولی از دقیقه پنج به بعد، نشان دادی که این کار فکر شده است هست. جهت قلاب انداختن به ذهن مخاطب، مهندسی خاصی کردی؟
– من اصلا به این فکر نکردم که قلاب بیندازم و مخاطب را گیر بیندازم. به این فکر می کردم که موضوعی را گزینش کنم که دغدغه تماشاگر هست. این طوری قلابش از قبل گیر کرده و دغدغه اش است.
تنها نقدی که به کار وارد می دانم این است که صدا بخش مهمی از کار است ولی یکدستی مورد نیاز را ندارد.
– شب های اول اجراست و ما هنوز نتوانسته ایم از امکانات صوتی سالن طوری استفاده کنیم تا من هم مثل مخاطب صدا را بشنوم. جهت همین به صورت دستی از اتاق فرمان صدا را کم و زیاد می کنند. شما حس کردید که صدا اوج و پایین می شود؟
نه، فارغ از این ماجراها صداها یکدست نیستند. انگار به صورت مداوم ضبط نشده تا صداها با یک توناژ متعادل پخش شوند.
– نقدتان را قبول دارم و تسلیم. باید درست شود.
برعکس زیاد هنرمندان، چندان اهل غر زدن نیستی.
– من از غر زدن متنفرم و به جمله «الخیر فی ما وقع» خیلی اعتقاد دارم. از نظر من غر زدن شکایت کردن بدون حرکت است و تنها انرژی منفی منتشر می کند ولی هنگامی که این شکایت کردن با حرکت کردن همراه باشد باعث می شود انرژی مثبت بگیری و به سمت بهتر شدن حرکت کنی.
این روزها «راموس تایم» خیلی سر زبان هاست و تو هم انگار از این دست آدم ها هستی که دقایق نهایی برگ برنده ات را رو می کنیم.
– هنوز در مسیر کشف خودم هستم. معمولا اتفاق های خوب در همان وقت اضافه شکل می گیرند. جهت من زیاد اتفاق افتاده است که در دقایق نهایی پازل به هم ریخته ای را سریع حل کنم. در دوره ابتدایی یک روانشناس به مدرسه ما آمده بود که آزمون هوش می گرفت. به ما گفتند یک نقاشی بکشید.
من مدام با خودم فکر می کردم چه چیزی بکشم و کارشناس هم می رفت و می آمد و نگاه عاقل اندر سفیه اش را حس می کردم ولی در نهایت چند دقیقه آخر یک شکل کشیدم که باور نمی کرد کار خودم باشد. هر لحظه ته ماجراها یخم آب می شود؛ به عنوان نمونه هنگامی که می رویم دریا هنگامی که همه خسته می شوند و می خواهند بیرون بیایند، من تازه دوست دارم شروع کنم به شنا کردن.
بعد از این همه سال هنوز علاقه و علاقه ات به کار عروسکی است؟
– کار عروسکی و بعضی کارهای دیگر هستند که خیلی دوست ارزش دارم، چون گذشت وقت را احساس نمی کنم.
پرداختن به جزییات زندگی پرندگان سوژه بامزه ای است که لااقل بین تئاتری ها کمتر مورد توجه قرار گرفته. پای علاقه در میان است یا ایده را دوست داشتی و ادامه دادی؟
– من عاشق طبیعتم و هر لحظه مستندهای راز بقا می بینم. بعضی وقت ها فرزند ها از من می پرسند که این فیلم و سریال را دیده ای؟ من معمولا می گویم نه، ندیده ام. یک بار با خودم فکر کردم که علاقه ام چیست؟ دیدم تنها برنامه ای که در هر شرایطی دوست دارم ببینم راز بقاست. جهت من محترم ترین قانون دنیا، قانون محیط زیست است.
نمایش حال و هوای دهه شصتی دارد.
– من یک پسر چهار و نیم ساله دارم. یکی از تفریحات من این است که کنار پسرم به کودکی برگردم. یک سال است که به این عنوان فکر می کنم که دهه ها تکرار می شوند و شاید در موردش مقاله ای بنویسم. به نظر من با گذشت هر 30 سال روحیات و خلقیات آدم ها شبیه هم می شود. به عنوان نمونه دهه چهلی ها خصوصیات خاصی دارند که در دهه هفتادی ها هم دیده می شود و همین طور قرابت زیادی بین آدم های دهه 30، 60 و احتمالا 90 وجود دارد.
پسرت با فضای کاری ات ارتباط برقرار می کند؟
– بابد شخصیت جدی دارد. هر وقت که جدی صحبت می کنیم، خیلی جدی می گیرد و کار می کند ولی هر وقت با شوخی و مسخره بازی کاری را پیش می بریم، دل به کار نمی دهد. هر شب می آید کار را می بیند و نظرش را می گوید. کار عروسکی را دوست دارد و خیلی هم دوست دارد در این کار کمکم کند.
موافقی وارد کار عروسکی بشود؟
– هر کاری را که دوست داشته باشد، حمایتش می کنم. من «بن سای» که می بینم دلم می گیرد. دلم می خواهد کمک کنیم که دیگران رشد کنند نه این که ریشه ها را طوری بزنیم که شبیه چیزی بشود که ما دوست داریم.
در کاراکترهایی که خلق می کنید، نگاه طنازانه و ظریفی نسبت به علاقه وجود دارد. این نگاه باعشق از کجا نشأت می گیرد؟
– همه اینها در محیط زیست وجود دارد. فارغ از مسائلی که انسان ها جهت خودشان ایجاد می کنند، در باقی موارد همه چیز در محیط زیست است و فقط باید خوب نگاه کرد.
هنرمندان معمولا در تنهایی های ارزش آثارشان را خلق می کنند. عادات نویسندگی و طراحی نمایش های تان به چه شکلی است؟
– کارهایی که من را آرام می کند هم بی ربط هستند. من خیلی به عوض کردن دکوراسیون علاقه دارم. خانمم دیگر عادت کرده که هفته ای یک بار دکور منزل را عوض کردن دهیم. این عوض کردن باعث آرامشم می شود. فارغ از این، شب ها قبل از خواب خیلی فکر می کنم و افکارم به شکل افسار گسیخته ای حرکت می کنند.
در این سال ها به تجربه فهمیده ام که هنگامی که دستم به کاری مشغول هست، فکرم آرام تر هست. موقع رانندگی خیلی خوب فکر می کنم. درصد بالایی از این نمایش پشت فرمان آماده شده. جا دارد تقدیر کنم از عزیزانی که با ماشین های تک سرنشین ترافیک ایجاد کردند تا من نمایشم را تمام کنم. (می خندد)
از کارهای دیگر چه خبر؟
– بیست و یک نخستین کاری است که خودم به تنهایی شروع کرده ام و دوست دارم این مسیر را ادامه بدهم. این روزها می نویسم و فکر می کنم موقعش است که خودم مستقلا نویسندگی و کارگردانی کنم.
در سریال نمایش خانگی «ابله» ساخته کمال تبریزی هم بازی کردی. آیا با وجود پتانسیل بالا، کار موفقی از آب در نیامد؟
– «ابله» هم مثل بعضی کارهای دیگر دچار پرسشها مالی شد و یک کار بیست و شش قسمتی، در 13 قسمت تمام شد. بررسی این سریال نیاز به یک جلسه نقد و بررسی دارد ولی در کار پتانسیل بالایی وجود داشت که متاسفانه دچار پرسشها مرسوم شد.
ملاکی از شاخصه های صداپیشگی شخصیت «فامیل دور» می گوید
دلم جهت فامیل تنگ شده است است
بدون شک «فامیل دور» شخصیتی دوست داشتنی و ماندگار در مجموعه «کلاه قرمزی» است و بخش زیادی از حلاوت این شخصیت حاصل تلاش بهادر مالکی جهت جان بخشیدن به عروسک هست. با بهادر در مورد نحوه شکل گیری این عروسک، شباهتش با خود بهادر و آخر پخش سری تازه کلاه قرمزی صحبت کردیم.
خواه ناخواه فامیل دور ماندگارترین شخصیتی است که به آن جان بخشیدی. شکل گیری این شخصیت چقدر بداهه بود و چقدرش زاییده ذهن طهماسب – جبلی است؟
– آقای طهماسب گفتند فامیل دور آدمی است که یک لباس نگهبانی تنش هست؛ یعنی مراقب درهاست. کم کم در تمرینات و بداهه پردازی هایی که می کردم این شخصیت شکل گرفت و پخته شد. زیاد چیزها بداهه آمدند. بر اساس موقعیت هایی که آقای جبلی و طهماسب می گفتند، بداهه کار می کردیم تا به یک کلیت برسیم. در همین تمرینات بود که شکل خنده و گریه شخصیت و تمامی خصوصیات او در آمد.
من تا مدت ها فکر می کردم که مثل دوستان صداسازی می کنی ولی بعدتر فهمیدم که صدای خودت هست. جهت رسیدن به این صدای خش دار جذاب، تمرین خاصی کردی؟
– نه، صدای خودم هست. زمانی که جهت صداپیشگی فامیل دور آزمون می دادیم، به درخواست آقای طهماسب صداسازی نکردم. ایشان معتقدند که تا می توانید با صدای خودتان صحبت کنید تا بتوانید تمام لحظات و احساسات را در بیاورید.
چهره ات هم شبیه فامیل دور است.
– به قول زن محبوب، مثل زن و شوهرهایی هستیم که بعد از چند سال زندگی شبیه هم می شوند. البته فامیل ادعا دارد که شبیه آقای مجری است و ممکن است ناراحت شود که گفتید شبیه من هست. (می خندد)
نگران این نیستی که هر لحظه زیر سایه فامیل دور بمانی و هر لحظه با این کاراکتر آشنا بشوی؟
– فکر می کنم وقت این مسئله را حل می کند و به نظرم تا جایی که احساس نکنی حقه بازی اتفاق می افتد مشکلی ندارد؛ به عنوان نمونه در بعضی مراسم می نویسند با حضور فامیل دور ولی من را دعوت کرده اند. به نظرم اتفاق هایی از این دست حقه بازی است.
از این که این کاراکتر آن قدر شاخص شده است راضی هستی؟
– بله، خیلی خوشحالم که مردم دوستش دارند و تمام تلاش ما هم همین بوده ولی خالق فامیل دور فقط من نیستم. زن محبوب عروسکش را ساخته، آقای لقمانیان عروسک گردانی می کند، من صداپیشه اش هستم و پر است از ایده های مردها طهماسب و جبلی. این عروسک یک مجموعه است که با صدای من شنیده شده است است.
دلمان جهت فامیل و دیگر شخصیت ها تنگ شده، چه خبر از پخش سری تازه کلاه قرمزی؟
– دل خود ما هم برایش تنگ شده است ولی اطلاعاتم اندازه شماست و اخبار را پیگیری می کنم. اصلا نمی دانم قرار است چه کار کنند. مخصوصا الان که درگیر این اجرا شده است ام، خبر چندانی ندارم.
واژه های کلیدی: عروسک | مخاطب | نمایش | تنهایی | فامیل دور | اخبار فرهنگی و هنری
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
